Josef Toufar – czeski ksiądz zamordowany przez komunistów

Męczeństwo proboszcza

Wydawać by się mogło, że Josef Toufar nie nadawał się na „wroga ludu”. Wywodził się z chłopskiej rodziny i został księdzem dopiero w wieku 38 lat, ponieważ wcześniej sytuacja rodzinna nie pozwalała mu na ukończenie gimnazjum, zdanie matury i naukę w seminarium duchownym. Jako proboszcz nie angażował się politycznie, nie miał żadnych związków z antykomunistycznym ruchem oporu. Złożył także wymaganą od duchownych przysięgę na wierność państwu. Jednakże rozgłos, z jakim się spotkał cud w Czychoszczy oraz wizyta w tamtejszym kościele watykańskiego urzędnika spowodowały, że komuniści postanowili wykorzystać tę historię dla własnych celów. Klement Gottwald osobiście zdecydował, że cała sprawa będzie wykorzystana do rozpętania propagandowej nagonki przeciwko Kościołowi oraz Watykanowi.

28 stycznia 1950 r. grupa złożona z 12 funkcjonariuszy StB udała się do Czychoszczy i porwała księdza Toufara. Przewieziono go do więzienia w Valdicach koło Jiczyna. Ekipa śledcza pod kierunkiem sadysty porucznika Ladislava Máchy miała za zadanie wydusić z kapłana przyznanie się do zainscenizowania cudu na zlecenie watykańskich mocodawców. Czynili to wszelkimi dostępnymi metodami, poprzez przesłuchiwanie w dzień i w nocy, tortury fizyczne i psychiczne, głodzenie i bicie. Po czterech tygodniach tortur wycieńczony Toufar podpisał protokół zeznania, w którym przyznał się do rzekomych skłonności homoseksualnych i molestowania kilkunastu nieletnich chłopców oraz do skonstruowania specjalnego urządzenia, składającego się z kawałka drewna, gumy i drutu, za pomocą którego potajemnie spowodował ruchy krzyża. Rzekomo molestowani chłopcy zostali również zmuszeni do podpisania sfabrykowanych zeznań, które po latach odwołali.

Podpis był rozedrgany i niekontrolowany, co wskazuje na to, iż Toufar złożył go w stanie ograniczonej świadomości. Zmaltretowanego księdza 23 lutego zawieziono do Czychoszczy, gdzie miał zagrać samego siebie w propagandowym filmie. Okazało się jednak, że kapłan jest tak wyczerpany, iż nie może nawet przez chwilę stanąć na ambonie. Ostatecznie zagrał go w tej scenie pracownik prokuratury generalnej dr Čížek, którego filmowano tak, aby nie pokazywać twarzy. Film pt. „Biada temu, od którego przychodzi zgorszenie” wyświetlano we wszystkich kinach, jako dowód na to, jak „reakcyjny kler” otumania ludzi. Zdaniem ekspertów zaprezentowany w nim mechanizm poruszania krzyżem nie mógł działać.

W trakcie drogi powrotnej do więzienia u Toufara pękł wrzód żołądka. Ksiądz zwijał się z bólu i został przewieziony do lecznicy rządowej w Pradze pod fałszywym nazwiskiem jako Josef Zouhar. Ze względu na rozległe obrażenia wewnętrzne i zewnętrzne, powstałe na skutek bicia, nie zdołano go uratować. Zmarł 25 lutego 1950 r. Przez swoją nadgorliwość oprawcy dowodzeni przez Ladislava Machę zepsuli misterny plan, według którego Toufar miał wystąpić jako oskarżony w głośnym procesie pokazowym.