Ciekawostki z Czech. Tydzień 18/2023.

POLITYKA

  • Podczas koronacji jako jeden z gości obecny był prezydent Czeskiej Republiki Petr Pavel. Po zakończeniu powiedział, że uroczystość ta była niezwykłym przeżyciem. Przed ceremonią miał okazję rozmawiać z innymi europejskimi przywódcami, gdzie rozmawiali m.in. o wsparciu dla Ukrainy.i
  • Rząd zatwierdził rozliczanie czeskiej prezydencji w Radzie UE oraz wsparł dwie imprezy inwestycyjne w Ostrawie Czeska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej w 2022 roku kosztowała budżet państwa 2,03 mld koron, czyli o 370 mln koron mniej niż zakładał zatwierdzony budżet. Posiedzenie w tej sprawie odbyło się 3 maja bez większych problemów.
  • W czwartek na Zamku Praskim prezydent Petr Pavel powierzył Mikulášowi Bekowi kierowanie Ministerstwem Edukacji i mianował Martina Dvořáka (obaj STAN) ministrem do spraw europejskich. Pięćdziesięciodziewięcioletni Bek był wcześniej rektorem Uniwersytetu Masaryka w Brnie. Został już trzecim ministrem oświaty w rządzie Fiala.
  • W środę trzeciego maja parlament rozpoczął debatę nad wprowadzeniem do ustawy o ochronie konkurencji gospodarczej możliwości wykorzystywania podsłuchów policyjnych w telekomunikacji. Z propozycją wystąpiła sejmowa komisja ekonomiczna.Zmiana w Ustawie ma poparcie Petra Fiali.ii

UKRAINA

  • Prezydent Petr Pavel ostrzegał Ukraińców przed podjęciem zbyt pochopnej decyzji o kontrofensywie. Mają ją podjąć dopiero kiedy będą dobrze przygotowani, a nie wtedy, kiedy wymagają jej media. W przypadku załamania się ataku drugiej możliwości w tym roku nie będzie. Nie uda się taka szybko zgromadzić potrzebnych zapasów, a i straty wśród żołnierzy będą ciężkie do zastąpienia.iii
  • Wsparcie dla uchodźców zmieni się od lata tego roku. Zasiłek humanitarny będzie służył nie tylko jako wkład w pokrycie podstawowych potrzeb, ale także do pokrycia kosztów mieszkaniowych. Urzędy pracy będą mogły przyznać 3000 koron na osobę w mieszkaniu przy obliczaniu świadczenia dla osób będących uchodźcami. Skorygowane wsparcie może kosztować około 920 milionów koron miesięcznie. Zaoszczędzi się jednak na prowadzeniu domów dla uchodźców.iv
  • Przed południem 5 maja na wieży mostu Malostranská w centrum Pragi pojawił się transparent żądający usunięcia rosji z Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). Został zawieszony przez aktywistów Kaputin. Na transparencie był także oprócz napisów umieszczony kod QR, który kierował do internetowej petycji w sprawie usunięcia rosji z ONZ. v

GOSPODARKA

  • Główny indeks praskiej giełdy PX zakończył tydzień na lekkim plusie 0,90%, co ciekawe indeks dywidendowy PX TR także osiągnął taki sam wynik 0,90%. Za ten wynik w ostatnich kilku miesiącach odpowiada głównie firma ČEZ, która od początku roku urosła ponad 50%.
  • Czeskie media przytaczają słowa Daniela Obajtka, prezesa PKN Orlen o niemożności zastąpienia rosyjskiej ropy w Litvinovie, która jest przesyłana rurociągiem Przyjaźń, nieobjętym sankcjami. Orlen wraz z czeskim rządem pracuje nad uruchomieniem alternatywy dla „krwawej ropy”.vi
  • Phillip Morris ČR (Giełda Praga) wypłaci dywidendę 1310 koron na akcję, co stanowi około 7,3% od aktualnej ceny. Orientacyjny kurs to 17800 koron. Walne zgromadzenie akcjonariuszy uchwaliło dzień dywidendy na 5.05.2023. Wypłata 12.06.2023.
  • Dużo wyższą dywidendę wypłaci w tym roku Komerčni Banka. Jest to 60,42 korony, co przy aktualnym kursi jest powyżej 8,5%. Niestety w Czechach Od walnego zgromadzenia do wypłaty dywidendy mija niewiele czasu, więc i tym razem, jak i w przypadku PM termin minął. Choć zgromadzenie było w kwietniu, to akcjonariusze mają już pieniążki na koncie.
  • Rada Bankowa NBP pozostawiła stopy procentowe na dotychczasowym poziomie. Podstawowa stopa pozostaje zatem na poziomie 7%, stopa dyskontowa na poziomie 6%, a stopa lombardowa na poziomie 8%. Rada Bankowa ogłosiła, że nadal będzie zwalczać nadmierne wahanie kursu korony.vii
  • Zgodnie z prognozami ČNB inflacja w roku 2023 ma wynieść 11,2%, przy czym na koniec roku 2024 ma się znaleźć na poziomie 2%. Czesi prowadzą jasną i przejrzystą politykę pieniężną. Nie pozwalają na dewaluację korony, która wobec złotówki w ostatnim roku znacząco się umocniła. Jest to umocnienie się stałe, powolne. Nie skokowe, sądzić wypada więc, że będzie dosyć trwałe.
  • ČNB prognozuje wzrost PKB w 2023 roku o 0,3%, a w 2024 o 3%. Ambitnie, ale i chyba realistycznie. Sygnalizują spowolnienie i wychodzenie z niego. Nie prognozują recesji.
  • Akcyza na olej napędowy wraca od 1 czerwca do pierwotnego poziomu 9,95 korony za litr. Decyzja rządu podyktowana jest koniecznością zwiększenia przychodów.
  • Trwają przygotowania do największego kontraktu wojskowego w historii Czeskiej Republiki. Do czerwca nastąpi rozstrzygnięcie jaki wóz bojowy będzie następcą BWP służącego w czeskiej armii jeszcze od czasów Układu Warszawskiego. Od zeszłego roku faworytem ich następcy jest szwedzka maszyna CV90, której producentem jest koncern zbrojeniowy BAE Systems.
źródło – strona internetowa ČNB https://www.cnb.cz/cs/menova-politika/prognoza/

RÓŻNE

  • W Pradze z okazji święta pracy odbyło się kilka demonstracji. Wszystkie niezbyt liczne, po kilkadziesiąt osób, a najliczniejsza miała około 200 osób. Owe dwieście osób przybyło na marsz inicjatywy Zachraňme náš stát, na praski Vítkov. Komuniści, socjaldemokraci, Nespokojení, w tym także premier Jiří Paroubek spotkali się rano na wyspie Strelecky.Na wszystkich demonstracjach raz liczniej, raz mniej licznie popierano rosję i jej morderstwa na Ukrainie.
  • Czeska policja odnotowała duży sukces. Udało się jej ustalić podejrzanego popełnienia morderstwa przed piętnastu laty. Mężczyzna ukrywał się w Argentynie, skąd został deportowany na prośbę czeskiego sądu.viii
  • W sobotę, 6 maja zmarła jedna z najbardziej załużonych Czeszek Petruška Šustrová. Dysydentka, spędziła dwa lata w więzieniu za walkę z sowiecką inwazją w 1968 roku. Dziennikarka, wiele artykułów poświęcała polskim sprawom tłumacząc nasz punkt widzenia. Uczestniczka Solidarności Polsko – Czesko – Słowackiej.

ihttps://www.blesk.cz/clanek/zpravy-svet/742739/za-kralem-zavelel-pavel-a-popsal-velky-zazitek-prezidentsky-par-zasedl-vedle-svetovych-elit.html

iihttps://zpravy.aktualne.cz/domaci/antimonopolni-urad-zrejme-ziska-pravo-vyuzivat-policejni-odp/r~fd2b81d2e99011ed8980ac1f6b220ee8/

iiihttps://zpravy.aktualne.cz/zahranici/valka-na-ukrajine-2023-online-prenos/r~bf9f8990eb4211eda25a0cc47ab5f122/

ivhttps://www.lidovky.cz/domov/ukrajina-valka-cesko-podpora-prisvepek-ukrajinci-bydleni-socialni-davka.A230507_094217_ln_domov_hud

vhttps://www.lidovky.cz/domov/karluv-most-malostranska-vez-transparent-putin-ukrajina.A230505_153201_ln_domov_hud

vihttps://zpravy.aktualne.cz/ekonomika/svetova-ekonomika/rusove-stale-krmi-evropu-krvavou-ropou-zprisneme-sankce-rika/r~feb94a84ece211edba5b0cc47ab5f122/

viihttps://www.cnb.cz/cs/menova-politika/br-zapisy-z-jednani/Rozhodnuti-bankovni-rady-CNB-1683126000000/

viiihttps://www.blesk.cz/clanek/zpravy-krimi/742796/policie-slavi-uspech-z-argentiny-prevezla-do-ceska-muze-podezreleho-z-15-let-stare-vrazdy.html

ciekawostki kolejny tydzien