Ciekawostki z Czech. Tydzień 21 (22.05-29.05.2023)

POLITYKA, CZESI A UKRAINA,

GOSPODARKA

I RÓŻNE WIADOMOŚCI

GOSPODARKA

  • Inflacja w Czechach na ten rok prognozowana jest na 10-11%. I to pomimo spadających cen energii i żywności. Nawet jeśli oczyści się liczenie inflacji o te dwie branże, to nadal prognozuje się 10% w tym roku.i
  • W ostatnich dniach premier Fiala poinformował, że państwowa spółka Mero zdecydowała się na rozbudowę ropociągu TAL, dzięki czemu Czechy uwolnią się od zależności od Rosji. Ropę będzie się tłoczyć z Triestu.ii
  • Wśród mniejszościowych akcjonariuszy czeskiego giganta energetycznego ČEZ nastąpiło wielkie oburzenie. Rząd planuje zmienić prawo, gdzie o przymusowym wykupie lub o podziale firmy decydować będzie nie jak do tej pory 90% akcjonariuszy, a jedynie 75% i to obecnych na Walnym Zgromadzeniu. Jest to skierowane na wykup właśnie tej firmy, jak podkreślają akcjonariusze w nieuczciwy sposób. ČEZ jest największą firmą na Praskiej Giełdzie, jej obroty czasem sięgają połowy obrotów calej giełdy. Ostatnio został obciążony podatkiem od nadmiernych zysków w wysokości 71%, a mimo to zapowiada rekordową dywidendę. Akcje w ostatnim tygodniu mocno spadły po tych zapowiedziach. Prawnicy i akcjonariusze określają to jako bezprawną próbę wywłaszczenia. iii
  • Banki pracują nad fuzją jednego z większych banków Moneta z mniejszymi bankami grupy PPF. Podejmowano wcześniej takie próby, ale były nieudane. Tym razem ma to wyglądać inaczej, ponieważ dzięki dużym nadwyżkom nikt nie liczy strat, a wszyscy ewentualni udziałowcy mają same zyski. Dodać należy, że rekordowe. Oprócz tego mniejsze banki zarabiają na zbieraniu pieniędzy od klientów i deponowaniu ich w Banku Centralnym. Czyli całkowicie bez ryzyka. Krytycy podnoszą, że przez to nie finansują gospodarki. iv
  • W czerwcu bankierzy i Bank Centralny będą rozmawiały na temat poluzowania warunków udzielania kredytów hipotecznych. Aktualne wraz z wysokimi stopami procentowymi doprowadziły do zastoju handel nieruchomościami w Czechach. v
  • Główne indeksy Praskiej Giełdy w lekkiej stagnacji. W piątek PX skończył na 1317,67 punktu, co oznacz minimalny spadek. Minimalny wzrost wykazał indeks dywidendowy PX-TR, kończąc na 3043,34 punktów.vi

POLITYKA

  • Martin Dvořák objął stanowisko ministra ds. Europejskich w rządzie Petra Fiali. W wywiadzie dla Seznam Zprávy podkreśla siłę idei łączącej narody Europy. Jako przykład pokazuje Ukrainę, gdzie ludzie są gotowi, by za członkostwo w Unii Europejskiej umierać. Dvořák jest członkiem koalicyjnej partii Burmistrzowie i Niezależni (Starostové a Nezávislí)vii
  • Planowana jest podwyżka emerytury dla byłych prezydentów. Ta od uchwalenia jej dla odchodzącego Vaclava Havla w roku 2003 nie zmieniła się i wynosi 50 tys. Koron. Nawet jak na tamten czas, była to dosyć niska kwota jak dla byłego prezydenta. Wg rządowych planów ma wynieść około 100 tys. Aktualnie żyje i pobiera emeryturę dwóch byłych prezydentów – Vaclav Klaus i Miloš Zeman.viii
  • Czeski rząd zdecydował się na zakup 246 bojowych wozów piechoty szwedzkiej produkcji. Jest to typ CV90, transkacja prawie za 60 mld. czeskich koron. Pierwsze egzemplarze trafią do Czech w roku 2026.ix
  • 19 maja, czyli jeszcze w poprzednim tygodniu prezydent Pavel wybrał się na spotkanie do Bawarii motocyklem. Jego żona pojechała zwyczajnie, samochodem. 62% czytleników indes.cz uważa, że dobrze zrobił jadąc motocyklem, przeciwnego zdania jest 38%. Były prezydent Vaclav Klaus skrytykował bardzo mocno ten wyjazd Pavla zarówna za motocykl jak i za efekty. Szczególnie przeszkadzało mu spotkanie z przewodniczącym Niemców Sudeckich.x

RÓŻNE

  • 26 maja grupa wolontariuszy rozpoczęła budowę chodnika na ścieżce i mostku nad strumieniem na obrzeżach wsi Bocanovice we Frýdecku-Místecku. Rozpoczęli w ten sposób projekt Ścieżki Miłości, którego celem jest stopniowa renowacja zniszczonych szlaków turystycznych i oczyszczenie studni w całej Republice Czeskiej. Długość uszkodzonych odcinków, które wolontariusze chcą naprawić wynosi około 4000 kilometrów.xi
  • W sobotę i niedzielę odbywa się w Niemczech zjazd Niemców Sudeckich. Niby nic dla nas dziwnego, ale występują na nim czescy ministrowie z havlowskim przesłaniem, że prawda i miłość zwyciężą.xii
  • Z analiz czeskich socjologów wynika, że aż czterech z dziesięciu młodych ludzi nie chce mieć dzieci tłumacząc to nadchodzącą ekologiczno-klimatyczną katastrofą. Podnoszą też, że współczynnik dzietności w Czechach jest lepszy niż w katolickich krajach, np. W Polsce. Tłumaczą to lepiej wycelowanym programem socjalnym dla matek i rodzin z dziećmi.
  • Do roku 2025 planowane jest zniknięcie z dokumentów odpowiednika naszego numeru PESEL -rodná čísla (RČ). Tłumaczy się to tym, że jest tam widoczna data urodzin, a także zaszyfrowane są inne dane. Ma to się zastąpić jakimiś anonimowymi numerami. Banki podkreślają, że nie są gotowe na taką zmianę.xiii
  • Niedaleko zamku Templštejn pijana kobieta wjechała w sobotę w grupę czworga dzieci. Miała 1,6 promila alkoholu we krwi. Na całe szczęście nic poważnego nikomu się nie stało. Skończyło się na zadrapaniach i siniakach. Kobieta, jak się okazało nie miała uprawnień do kierowania pojazdem.xiv

i https://www.seznamzpravy.cz/clanek/ekonomika-ocima-byznysu-cash-only-konfiskace-uspor-inflaci-bude-pokracovat-231636

ii https://www.seznamzpravy.cz/clanek/ekonomika-ocima-byznysu-cash-only-konfiskace-uspor-inflaci-bude-pokracovat-231636

iii https://www.seznamzpravy.cz/clanek/audio-podcast-ptam-se-ja-akcionari-cez-se-boji-ze-je-stat-okrade-rika-snobr-231493 , https://www.seznamzpravy.cz/clanek/ekonomika-firmy-vlada-chce-obejit-mensinove-akcionare-cez-neobvyklym-zpusobem-231611 ,

iv https://www.seznamzpravy.cz/clanek/ekonomika-ocima-byznysu-cash-only-v-tichosti-se-chysta-nejvetsi-transakce-na-bankovnim-trhu-230885

v https://www.seznamzpravy.cz/clanek/ekonomika-byznys-reality-hypoteka-cnb-by-mohla-zpristupnit-hypoteky-zadatelum-by-stacil-nizsi-prijem-231621

vi https://www.pse.cz/novinky/prazska-burza-na-konci-tydne-oslabila-index-px-klesl-o-0-24-procenta-na-1317-67-bodu-oslabily-akcie-cez

vi ihttps://www.seznamzpravy.cz/clanek/domaci-politika-putin-si-myslel-ze-nas-rozebere-a-s-kazdym-udela-maly-deal-rika-dvorak-231546 ,

viii https://www.seznamzpravy.cz/clanek/porady-stastne-pondeli-jindricha-sidla-7-sezona-klaus-a-zeman-dostanou-vyrazne-pridano-slava-a-priste-prosim-dustojne-231613

ix https://www.idnes.cz/zpravy/domaci/stalo-se-dnes-vlada-vozidla-krym-edward-pavel-prigozin-heriban.A230524_183424_domaci_pukk

x https://www.idnes.cz/zpravy/domaci/vaclav-klaus-kritika-prezident-petr-pavel.A230521_102411_domaci_misl

xi Źródło: ČTK, https://www.pse.cz/novinky/zacal-projekt-stezky-z-lasky-cilem-je-oprava-turistickych-tras-v-cele-cr

xii https://www.idnes.cz/zpravy/domaci/rezno-sudetonemecky-sjezd-belobradek-kdu-druha-svetova-valka.A230527_134341_domaci_imat

xiii https://www.seznamzpravy.cz/clanek/ekonomika-firmy-rodna-cisla-maji-zmizet-lide-i-firmy-nevedi-proc-ale-bude-to-stat-miliardy-231335

xi vhttps://www.blesk.cz/clanek/zpravy-krimi/744441/opila-ridicka-najela-do-skupiny-deti-jsou-zranene.html

ciekawostki kolejny tydzien