Ciekawostki z Czech. Tydzień 22 (29.05-4.06.2023)

POLITYKA, CZESI A UKRAINA, GOSPODARKA I RÓŻNE WIADOMOŚCI

POLITYKA

  • Wicepremier i minister cyfryzacji Ivan Bartoš wnosi o zmianę terminu wejścia w życie ustawy zmieniającej zasady identyfikacji mieszkańców Czech. Dotychczasowy numer, którym posługują się Czesi zawiera otwartą informację o dacie urodzenia. Ma zostać zastąpiony innym identyfikatorem od 2025, ale wg wicepremiera instytucje państwowe nie będą na to gotowe.i
  • W lutym tego roku, w trakcie kampanii prezydenckiej rozpowszechniano informację w czeskich sieciach społecznościowych o śmierci Petra Pavla. Czeskie instytucje po kilku miesiącach badań zdecydowanie wskazały miejsce, skąd rozpoczęto szerzenie tej wiadomości – z rosji. ii
  • Zadowolonych z demokracji w Czechach jest 31% obywateli. Niezadowolonych jest nieco więcej – 42%. W Słowacji jest to odpowiednio 18 i 55%, a więc jest znacznie gorzej. iii

UKRAINA

  • Doradca prezydenta Petra Pavla, dyplomata Petr Kolář: „Nie sądzę, żeby była potrzeba mieć tam ambasadora. Byłbym jeszcze bardziej radykalny. W ogóle nie wiem, po co mamy tam jeszcze przedstawicielstwo dyplomatyczne, skoro jest to tylko swego rodzaju „utrzymanie”. Jesteśmy krajem członkowskim Unii Europejskiej, która posiada własne przedstawicielstwo, własną ambasadę, gdzie spotykają się ambasadorowie krajów członkowskich. I nie miałbym nic przeciwko, gdyby osoba ambasadora UE reprezentowała nas w tym czasie”.iv
  • W telewizyjnej debacie premiera Petra Fiali z byłym premierem Andrejem Babišem Fiala powiedział, że do końca roku czeska pomoc Ukrainie wyniesie około 30-40 mld. Koron czeskich.v
  • Czechy realizują dostawę nowych wagonów metra dla Warszawy. Jaki to ma związek z Ukrainą? Stare warszawskie wagony zostały podarowane Kijowowi. Właśnie kolejne są szykowane od transportu, pierwsze wagony dotarły już w kwietniu.vi
  • Czechy starają się uniezależnić od rosyjskiej ropy, ale dotychczasowe nitki ropociągów są tak skonstruowane, że muszą wydać dużo pieniędzy na ich podłączenie do swojego systemu. Mają na to czas do roku 2025, kiedy zacznie obowiązywać 100% embargo na rosyjską ropę, już bez żadnych zwolnień.vii
  • „Nigdy bym nie pomyślał, że ktoś to sobie tak wyjaśni“ powiedział starosta Třebíč Pavel Pacal. A chodzi o to, że podczas zawodów sportowych użyto płotków w barwie żółto-niebieskiej. Nastąpił atak onuc, które oskarżyły władze o propagowanie ukraińskości.viii Najciekawszy smaczek w tej historii jest taki, że płotki są żółto-niebieskie, a flaga Ukrainy niebiesko-żółta. Czyli onuce tak się znają na flagach.

GOSPODARKA

  • Awantura o cappuccino – tak nazywa się to, co teraz dzieje się wokół poprawek do podatków. Kawa, jako napój bezalkoholowy opodatkowana jest stawką 21%. Mleko jako środek spożywczy 12%. Do tej pory nie było jasne jak liczyć sprzedawaną popularną kawę z mlekiem. Ministerstwo zdecydowało, że ma być obłożone stawką 21%, a nie jak robili często przedsiębiorcy 10% jak dla koktajli mlecznych. Oznacza to wzrost ceny, stąd awantura.ix
  • W ciągu roku średnia płaca wzrosła o 9,7%, co biorąc pod uwagę inflację o wielkości 16,4% stanowi spadek realnego wynagrodzenia Czechów o 6,7 punktu procentowego. Jest to mniejszy spadek niż w zeszłym roku, kiedy wyniósł 7,5%. Aktualnie średnia płaca wynosi 41 608 koron. Pojawia się światełko w tunelu. Inflacja spada, a firmy chcą więcej zapłacić. Niektóre szykują podwyżki płac nawet o 10%.x
  • Siła korony czeskiej skłania do spojrzenia na wakacje od strony ekonomicznej. Gdzie na urlop? Korona czeska najsilniej umocniła się względem funta egipskiego- o 42% – w ciągu roku. Bardzo umocnił się kurs korony wobec tureckiej liry, bo o 24,5 proc. Z europejskich destynacji ciekawie wyglada Norwegia, gdzie korona czeska w stosunku do korony norweskiej umocniła się o ponad 18 %, a w stosunku do korony szwedzkiej, o 13,5 %.xi
  • ČEZ ESCO, będąca częścią już największej spółki giedłdowej na czeskim rynku staje się jeszcze większa. Właśnie kupuje 100% udziału w spółce IVITAS, która zajmuje się usługami projektowymi, budowlanymi i doradczymi w zakresie energetyki, hutnictwa, wyposażenia technologicznego budynków oraz ekologii.xii
  • Prognozy dla cen benzyny w Czechach nie są dobre. Wobec podrożenia kontraktów w Rotterdamie i osłabieniu się korony wobec euro i dolara benzyna może kosztować nawet 40 koron.xiii
  • Na giełdzie praskiej minimalne wahnięcia. Indeks PX spadł o 0,74%, a indeks PX-TR spadł o 0,01%. Mała stabilizacja.

RÓŻNE

  • Po nowej reformie płac w szkolnictwie nauczyciel szkoły średniej może zarobić nawet 50 tys. Koron. Jest to na tyle poważna suma, że zaczyna być widocze odchodzenie nauczycieli akademickich z uczelni do szkół.xiv

ihttps://www.kurzy.cz/zpravy/722013-vicepremier-ivan-bartos-vyzyva-aktery-k-diskusi-o-utlumu-rodnych-cisel-vysledkem-muze-byt-i-dalsi/

iihttps://www.lidovky.cz/domov/petr-pavel-prezident-smrt-zprava-hoax-rusko-policie.A230602_101416_ln_domov_rkj

iiihttps://www.seznamzpravy.cz/clanek/domaci-politika-jen-slaba-petina-slovaku-veri-v-demokracii-cesi-na-tom-nejsou-o-moc-lip-231642

ivhttps://www.blesk.cz/clanek/zpravy-politika/744800/potrebuje-cesko-velvyslance-v-rusku-podle-kolare-neni-nutny-petrickovi-by-stacil-spolecny-z-evropy.html

vTweeter ČTK

vihttps://www.transport-publiczny.pl/wiadomosci/warszawa-pierwszy-pociag-metra-dla-kijowa–jeszcze-w-tym-kwartale-76781.html Tweeter i Facebook Warszawy potwierdzają, że dostawy trwają.

viihttps://www.lidovky.cz/byznys/nahrada-druzby-se-prodrazi-cesky-projekt-na-ropu-ze-zapadu-nas-odrizne-od-ruska-ale-bude-to-neco-sta.A230605_135519_ln_ekonomika_rkj?zdroj=LN_top

viiihttps://www.seznamzpravy.cz/clanek/domaci-zivot-v-cesku-zluto-modre-prekazky-pobourily-lide-by-se-meli-probrat-rekl-starosta-231753

ixhttps://www.blesk.cz/clanek/zpravy-politika/745014/vladni-zmeny-v-dph-chaos-v-cenach-kavy-vyresili-zdrazenim-cappuccino-nove-jako-pivo.html

xhttps://www.kurzy.cz/zpravy/722108-mzdy-letos-v-prvnim-ctvrtleti-rostly-o-takrka-10-procent-inflaci-ale-ani-tak-neprekonaly/

xihttps://www.kurzy.cz/zpravy/722159-kde-se-letos-nejvic-vyplati-dovolena-s-ohledem-na-kurs-koruny-a-inflaci-v-egypte-a-v-norsku/

xiihttps://www.kurzy.cz/zpravy/722151-cez-esco-kupuje-ostravskou-spolecnost-ivitas/

xiiihttps://www.kurzy.cz/zpravy/721461-benzin-zacal-zdrazovat-bude-litr-opet-stat-40-kc/

xivhttps://www.lidovky.cz/domov/cesko-skola-vyuka-vysoke-skoly-univerzity-plat-penize-mzda-reditel.A230601_193258_ln_domov_rkj?zdroj=ln_domov_hp

ciekawostki kolejny tydzien