Ciekawostki z Czech. Tydzień 34/2023 (21-27.08.2023)
POLITYKA, CZESI A UKRAINA, GOSPODARKA I RÓŻNE WIADOMOŚCI
GOSPODARKA
- Amerykańska Agencja Fitch Rating wystawiła ocenę czeskiej gospodarce na poziomie AA minus. Niestety określa prespektywę jako negatywną. Jako przyczynę podaje rosnący dług publiczny, pogorszenie się finansów publicznych (zwiększenie wydatków i obniżenie podatków) oraz obniżkę podatków.i
- Roczna inflacja w lipcu 2023 wyniosła 8,8%. We wrześniu 2022 Czechy przeżywały szczyt mając inflację na poziomie 18%. Od tamtej pory spada. Cel inflacyjny Czeskiego Narodowego Banku wynosi Na rysunku rozwój inflacje w Czechach od 2015 roku2%. Rysunek poniżej też z tego źródłaii
- W znanym telewizyjnym programie OtázkyVáclava Moravce gośćmi byli aktualny minister finansów Zbyněk Stanjura (ODS), była minister finansów Alena Schillerová (ANO) i były minister finansów Jiří Rusnok. Dyskusja toczyła się wobec zmian w ekonomicznej polityce rządu oraz o … tym, że Czesi kupują bardzo wiele w Polsce, ponieważ na żywność są mniejsze podatki – nawet 0%iii
- Na odbywającym się agrosalonie w Czeskich Budziejowicach lider Izby Rolniczej Jan Doležal stwierdził, że unijne plany tworzenia odłogów z ziemi uprawnej spowodują wzrost cen żywności. Czechy są krajem, który musi w najbliższej przyszłości spełnić wymóg 4% odłogów, a w perspektywie kolejnych kilku lat 10%iv
- Wg. monachijskiej agencji ceny nieruchomości niedługo ponownie pójdą w górę. W Czechach ma to być nawet 20%v
- Indeks giełdowy PX-Tr wzrósł w tym tygodniu o 0,02%. Oznacza to wzrost od 1 stycznia o 22,32%. Aktualna jego wartość to 3242,39 punktów. Indeks PX wzrósł o 0,02% i osiągnął wartość 1350,79 punktów. Jest to wzrost od 1 stycznia o 12,4%.
- Kurs korony nadal w tendencji spadkowej, która na dobre zaczęła się w kwietniu tego roku. Jest to konsekwencja odejścia od interwencji Banku Narodowego Czech od interwencji na rynku walutowym. Odejście to jest wyjaśniane spadającą inflacją.vi
- Złotówka w ostatnim tygodniu minimalnie spadła względem korony. Jednak patrząc na kilkumiesięczną historię jest to raczej chwilowa korekta.vii
- Niemiecka gospodarka przeżywa trudności. Ma to ogromny wpływ na Czechy, ponieważ duża część eksportu trafia do Niemiec. Czechy liczą się w związku z tym z zapaścią u siebie.viii
UKRAINA, POMOC UKRAINIE
- Do Czech przyjedzie ukraiński minister spraw zagranicznych Dmytro Kuleba. Po spotkaniu z Janem Lipavskym ma wziąć udział w dorocznym spotkaniu czeskich ambasadorów, gdzie będzie przemawiał.ix
- Dwie młode matki zostały pobite przez trzech mężczyzn (o ile mężczyzną można nazwać kogoś, kto bije kobietę) w regionie na północ od Pilzna. Ukrainki te siedziały przy drodze. Zatrzymał się koło nich samochód pytając czy są Ukrainkami, kobiety potwierdziły. Wtedy podjechał samochodem kawałek, zaparkował i wrócił do nich atakując je. Dołączyło do niego dwóch innych mężczyzn. Policja zatrzymała jednego z bandytów. x
- Od 1 lipca duże zmiany w pomocy świadczonej Ukraińcom. Przestano płacić za zakwaterowanie za zgłoszeniem. Wprowadza się limit pomocy na 150 dni dla osób niewrażliwych na warunki, odróżnia się kilka grup uchodźców jak dzieci czy matki z dziećmi do lat sześciu. Ściślejsze podejście do finansów ma stymulować podejmowanie pracy przez uchodźców.xi
- Rośnie liczba Ukraińców, którzy znaleźli pracę, lecz nadal większość z nich żyje poniżej progu ubóstwa. Prawie połowa dorosłych potrafi porozumiewać się w języku czeskim, jednocześnie większość uchodźców spotkała się z jakąś formą dyskryminacji. Przestępczość nie wzrosła z powodu przyjazdu Ukraińców, utrzymuje się na podobnym poziomie.xii
POLITYKA
- Podobnie jak w Polsce niektórzy odmawiają przyjęcia orderu od prezydenta, który im się nie podoba. Jana Mašinová odmówiła przyjęcia od Miloša Zemana. Mašinová jest córką bohatera walki o wolność Czechosłowacji, pochodzi z rodziny związanej z walką z obu wrogami – Niemcami i Rosją. W danej chwili Mašinová rozważa przyjęcie orderu z rąk nowego prezydenta Czech Petra Pavla. Skłania się ku przyjęciu.xiii
- Premier Petr Fiala ostro skrytykował przywódcę ruchu ANO Andreja Babiša, mówiąc, że jeśli naprawdę chce, aby żywność była dla ludzi tańsza, mógłby obniżyć jej cenę w swoich firmach spożywczych. W niedzielę Karel Havlíček powiedział premierowi Petrowi Fialowi, że „ całkowicie przemawia jak zatwardziały komunista”.xiv
RÓŻNE
- W sobotę 26 sierpnia na A4 całkowicie spłonął czeski autokar przewożący 35 osób. Nikomu nic się nie stało. Kierowca poczuł dym i natychmiast zatrzymał autokar na wysokości Balic pod Krakowem. Nie jest znana przyczyna pożaru.xv
- W wieku 79 lata zmarła malarka, dysydentka Ivana Jirousová. Była drugą żoną znanego czeskiego dysydenta, lidera zespołu The Plastic Peaple of The Universe Martina Jirousá, zmarłego w 2011 roku. Razem podpisali Kartę 77, za co byli represjonowani.xvi
Autor obrazka wyróżniającego: Moyan Brenn. Link do zdjęcia z Wiki Commons:https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Prague_(6365119737).jpg
ihttps://byznys.hn.cz/c1-67237690-agentura-fitch-potvrdila-rating-ceska-ponechala-ale-negativni-vyhled-kvuli-vyvoji-verejnych-financi
iihttps://www.cnb.cz/cs/menova-politika/inflacni-cil/tema-inflace/index.html?utm_source=cz_slider_maly
iiihttps://www.blesk.cz/clanek/zpravy-politika/751429/stanjura-ke-drahym-potravinam-v-cr-do-polska-nakupovat-nejezdim-se-schillerovou-se-prel-o-eet.html
ivhttps://byznys.hn.cz/c1-67237710-plan-eu-zvetsit-pole-lezici-ladem-muze-zdrazit-potraviny-rika-sef-agrarni-komory-dolezal
vhttps://archiv.hn.cz/c1-67230260-ceny-nemovitosti-prudce-porostou-tvrdi-globalni-pruzkum-v-cesku-porazi-akcie
vihttps://www.kurzy.cz/kurzy-men/grafy/CZK-EUR/
viihttps://www.kurzy.cz/kurzy-men/grafy/CZK-PLN/
viiihttps://www.kurzy.cz/zpravy/739625-nemecka-ekonomika-pada-a-s-ni-i-ta-ceska-drti-ji-stale-vysoke-ceny-elektriny–vyssi-o-312–v/
ixhttps://www.idnes.cz/zpravy/domaci/stalo-se-dnes-peskov-prigozin-kuleba-ukrajina-dragun-gibs-praha-strelba-zne-obili.A230825_170056_domaci_hovo
xhttps://www.novinky.cz/clanek/krimi-policie-obvinila-ridice-ktery-v-plasich-napadl-dve-ukrajinky-40441508#utm_content=ribbonnews&utm_term=patrik%20biskup&utm_medium=hint&utm_source=search.seznam.cz
xihttps://www.seznamzpravy.cz/clanek/domaci-zivot-v-cesku-nouzove-ubytovani-pro-cast-uprchliku-konci-vsichni-cekaji-co-se-stane-233349
xiihttps://www.seznamzpravy.cz/clanek/fakta-uprchlici-v-cesku-pracuji-bojuji-s-chudobou-kriminalitu-ale-nezvysuji-235438
xiiihttps://www.seznamzpravy.cz/clanek/domaci-politika-masinova-zvazuje-zda-by-prijala-vyznamenani-od-petra-pavla-235807
xivhttps://www.idnes.cz/zpravy/domaci/debata-poslanec-hnuti-ano-karel-havlicek-mistopredseda-ods-jan-skopecek-vladni-uspory.A230827_092528_domaci_vank
xvPolsat, TVN 24, Fakt.
xvihttps://www.irozhlas.cz/kultura/vytvarne-umeni/juliana-jirousova-chartistka-malirka-dokument-vzpominky_2308261328_kac