Ciekawostki z Czech. Tydzień 19/2023

POLITYKA, CZESI A UKRAINA, GOSPODARKA

ORAZ RÓŻNE WIADOMOŚCI

POLITYKA

  • W poniedziałek premier Petr Fiala odrzucił postulaty ministrów spraw wewnętrznych landów Saksonii i Brandenburgii dotyczące wprowadzenia stacjonarnych kontroli na granicach z Polską i Czechami. Według nich powodem jest zapobieganie nieuprawnionemu wjazdowi uchodźców. Ministrowie spierają się o skutki kontroli w Bawarii.i
  • W środę 10 maja 2023 r. premier Czech Petr Fiala spotkał się w Pradze z premierem Włoch Giorgią Meloni. Głównymi tematami spotkania były współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, bezpieczeństwo energetyczne oraz sytuacja na Ukrainie. Premierzy omówili także stanowiska w sprawie prawodawstwa europejskiego – zwłaszcza normy EURO 7 i migracji do Europy. Fiala podziękował za wsparcie rozbudowy gazociągu TAL, który jest niezbędny dla bezpieczeństwa energetycznego Czech. Dzięki włoskiemu wsparciu gazociąg ma być gotowy w 2024 roku. Rozmawiano także o udziale włoskich firm z sektora zbrojeniowego w modernizacji czeskich sił zbrojnych.ii
  • Premierzy Czech i Bawarii Petr Fiala i Markus Söder podpisali 9 maja w Ratyzbonie memorandum w sprawie zacieśnienia współpracy w dziedzinie lotnictwa i kosmosu. Tematem była również modernizacja i elektryfikacja połączenia kolejowego między Pragą a Monachium, które Söder uważa za priorytet transportowy.iii

UKRAINA

  • Raiffeisen Bank nadal pozostaje w rosji. W tej sprawie wypowiedziała się Helena Horská, członkini rady nadzorczej banku. Gdbyby od niej to zależało, bank by się wycofał z rosji natychmiast. Zwraca jednak uwagę, że to tysiące zatrudnionych ludzi. Mówi też, że bank ma swoje oddziały też w Ukrainie i tam cały czas pracuje. Pracuje także organizując pomoc humanitarną dla dotkniętych wojną Ukraińców.iv Można się zapytać, nieśmiało Pani Horskiej, czy nie przeszkadza jej to, że podatki wypracowane przez tych „biednych” rosjan idą na mordowanie Ukraińców?

GOSPODARKA

  • Dotychczas ponad połowa emisji czeskiej giełdy na rynku START opublikowała wyniki za rok 2022. Tradycyjny START Day odbędzie się w poniedziałek i wtorek na Praskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W ten dzień planowane jest przedstawienie Mmcité , czeskiego producenta mebli. Dzięki temu wejściu na giełdzie, na rynku START będzie 14 firm.i
  • W ramach wspomnianego START Day swoją prezentację w poniedziałek o 15.30 będzie miała Pilulka Lékárny. Firma chce dokapitalizować biznes, Walne Zgromadzenie wyraziło zgodę.ii Akcjonariusze jakby mniej…firma od początku roku poleciała ponad 23%. Biorąc pod uwagę początek roku 2022 jest to nawet 70%. W dół oczywiście.iii
  • Rada Dyrektorów ČEZ zaproponowała dywidendę w wysokości 117 koron. Jest to spore zwiększenie wypłaty, ponieważ w zeszłym roku było to 48 koron. Aktualna cena za akcję na giełdzie, na rynku Prime to 1208 koron. Link do widea z wynikami: https://tiny.pl/w3xl6 Od początku roku akcje urosły o 56%.
  • Na czeskiej giełdzie notowane są PKO BP, PKN Orlen oraz KGHM. Dwie pierwsze mają u czeskich analityków „koniecznie kupuj”.
  • Minister finansów Zbyněk Stanjura (ODS) powiedział na konferencji prasowej, że powinno się zwiększyć dotychczasową opłatę za pomoc pogotowia. Aktualnie jest to 90 koron. Stanjura umotywował to przeciążeniem z jakim spotykają się służby medyczne. Podniesienie opłaty powinno wg niego wpłynąć na zmniejszenie się niepotrzebnych wyjazdów i interwencji. W Czechach długo obowiązywała opłata za wizytę do lekarza pierwszego kontaktu. Też była symboliczna, ale została zniesiona. Rządząca koalicja odżegnuje się od przywrócenia tej opłaty.iv
  • Minister pracy i spraw społecznych oraz lider Partii Ludowej Marian Jurečka przyznał , że rząd złamał przedwyborczą obietnicę w sprawie podatków. Spowodowane jest to sytuacją gospodarczą, jaka pogorszyła się w ostatnim czasie. Jeśli druga obietnica jaką złożyli – zmniejszenie długu państwowego – rząd ma spełnić, to musi niestety podnieść pewne podatki. Jednocześnie ma się dokonać reforma zatrudnienia w instytucjach państwowych, czego skutkiem będzie zmniejszenie ilości miejsc pracy.v
  • Od marca przyszłego roku zmienią się zasady zniżek dla samochodów niskoemisyjnych na płatnych drogach w Czechach. Tylko samochody o zerowej emisji, czyli czyste samochody elektryczne lub samochody wodorowe, będą mogły teraz bezpłatnie korzystać z autostrady. Do tej pory wśród niepłacących były hybrydy, od marca 2024 będą musiały płacić, choć rząd zapowiada, że mniej niż klasyczne auta spalinowe.vi
  • Inna zmiana jest proponowana w zakresie samych winiet autostradowych. Droższe mają być roczne, a tańsze miesięczne lub dziesięciodniowe. Proponuje się wprowadzenie e-winiet jednodniowych, czego w tej chwili nie ma.vii
  • Minister rolnictwa Zdeněk Nekula (KDU-ČSL) poinformował w czwartek, że od przyszłego roku na dotacje trafi „zero koron”. Rząd chce zaoszczędzić 10,2 mld koron z pieniędzy przeznaczonych na dotacje dla rolnictwa z budżetu państwa, ale na razie nie podaje więcej informacji. Wiadomo, że kilka firm spożywczych z holdingu Agrofert: mleczarnia Madeta, mleczarnia Kunín czy firma Hamé otrzymało wsparcie z programu, który rząd chce anulować po obniżeniu dopłat dla rolnictwa. Jednocześnie rząd zapowiada wspieranie małych firm, a odejście od wspierania dużych. viii Jak wiadomo, duże firmy należą głównie do byłego premiera i kandydata na prezydenta Czech Andreja Babiša. Niedawno rządano rozliczenia Babiša za różne niejasności w przyznawaniu dotacji dla jego firm.

RÓŻNE

  • W odpowiedzi na wniosek o dobrowolne odrabianie prac domowych, gdzie w petycji rodziców wskazano na rzekomo bezprawne pozbawianie dzieci wolnego czasu, Ministerstwo Edukacji Narodowej wydało opinię, zgodnie z którą szkoła ma prawo wymagać od dzieci odrabiania prac domowych. Opiera się na ustawie o systemie oświaty, która stanowi, że uczeń ma obowiązek „zdobyć należyte wykształcenie”. Urząd rekomenduje zadawanie prac domowych jako dobrowolne, ocenianie tych prac uważa za przynajmniej niedobre.ix
  • Egiptolog i archeolog Miroslav Bárta na praskiej Kampie otworzył wystawę plenerową o stanie świata i jego przyszłości, która wskazuje na potrzebę zmiany myślenia i zachowania dzisiejszego społeczeństwa. Mowa o zrównoważonym rozwoju i cywilizacji. Celem wystawy jest pokazanie wpływu cywilizacji na całą planetę. Co ciekawe plansze są podświetlone dzięki panelom solarnym.x Wystawa w bardzo ciekawy sposób pokazuje nasze cywilizacyjne problemu. Polecamy.
  • Jedna z ważniejszych przepraw w Pradze idzie do naprawy – Most Barrandovski. Prace trwają już od pewnego czasu, ale od 15 maja będą wiązać się z ograniczeniami w ruchu. Władze miasta zalecają objazdy lub podróżowanie tą przeprawą poza godzinami szczytu i każdorazowo sprawdzania w aplikacjach Google lub Waze stan przejezdności mostu.xi Informacja o postępowaniu w Tweeterze: https://tiny.pl/w3xc1

autor obrazka wyróżniającego: Xkucm32 z czeskiej Wikipedii

ihttps://tiny.pl/w3xpf

iihttps://tiny.pl/w3xpf

iiihttps://www.pse.cz/detail/CZ0009009874

ivhttps://www.lidovky.cz/domov/poplatek-za-pohovost-zdravotnictvi-ministr-financi-stanjura-ods.A230513_213109_ln_domov_atv

vhttps://www.lidovky.cz/domov/jurecka-fiala-stanjura-spolu-koalice-vlada-usporna-opatreni-propousteni-statni-urednici.A230512_231321_ln_domov_atv

vihttps://tiny.pl/w3xcz

viihttps://tiny.pl/w3xcz

viiihttps://tiny.pl/w3xd7

ixhttps://www.lidovky.cz/domov/domaci-ukoly-deti-lubos-zajic.A230512_073455_ln_domov_hud?zdroj=LN_otvirak

xhttps://www.lidovky.cz/domov/vystava-civilizace-kampa-praha-egypt-barta.A230513_191110_ln_domov_atv

xihttps://zpravy.aktualne.cz/domaci/rekonstrukce-barandovsky-most/r~7f76729eef2411edba5b0cc47ab5f122/

ihttps://www.lidovky.cz/domov/sasko-braniborsko-kontrola-hranice-polsko-cesko-fiala.A230508_113752_ln_domov_hud

iihttps://www.kurzy.cz/zpravy/716155-predseda-vlady-petr-fiala-jednal-s-italskou-premierkou-giorgiou-meloniovou-o-posileni-energeticke/

iiihttps://www.blesk.cz/clanek/zpravy-politika/742931/fiala-v-bavorsku-vyrazil-na-vyhlasenou-klobasu-s-premierem-resil-vlakove-spojeni-i-vesmir.html

ivhttps://zpravy.aktualne.cz/ekonomka-horska-kdybychom-propustili-zamestnance-v-rusku-sli/r~58ec1666efff11ed8980ac1f6b220ee8/

ciekawostki kolejny tydzien